Terug/Home/Webwinkel ramsj.nl /Geschiedenis/Tweede Wereldoorlog/Afrekenen met de vijand
Marieke Oprel
Afrekenen met de vijand
Het naoorlogse beleid ten aanzien van Duitsers in Nederland
Oorspronkelijke prijs was: € 25,00.€ 9,90Huidige prijs is: € 9,90.
Op 20 oktober 1944 verklaarde de Nederlandse regering in ballingschap in Londen alle Duitsers in het Nederlands koninkrijk tot vijandelijk onderdanen. Direct na de bevrijding nam de overheid al de bezittingen van deze Nederlandse Duitsers in beslag, ongeacht hun politieke voorkeur of gedrag tijdens de oorlog. Van Duitsers die al decennialang in Nederland woonden en werkten tot Nederlanders die door een huwelijk automatisch de Duitse nationaliteit hadden gekregen, allen kregen te maken met de gevolgen van deze anti-Duitse maatregelen. Zelfs Joden die uit Duitsland waren gevlucht werden behandeld als vijandelijk onderdaan. Veel Duitse Nederlanders dienden een verzoek tot ‘ontvijanding’ in, om zo hun bezit terug te krijgen. Dat was niet makkelijk: ze moesten aantonen dat ze zich als ‘goede Nederlander’ gedragen hadden in de oorlog. Maar wat is een ‘goede Nederlander’? Die vraag beantwoordde niet elke ambtenaar hetzelfde. Aan de hand van gesprekken met nabestaanden laat Marieke Oprel zien dat het Nederlandse beleid ingrijpende gevolgen had voor Duitse Nederlanders en de generaties die volgden. Daarmee voegt ze een onderbelicht hoofdstuk toe aan de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog in Nederland.
Gerelateerde producten
geschiedenis
Bruce Henderson
De Ritchie-boys
Dit is het onbekende verhaal van een groep jonge Duitse Joden, de Ritchie-boys, die nazi-Duitsland ontvluchtten, volwassen werden in de jaren dertig en als soldaten terugkeerden om hun oude vaderland te bevrijden. Vanaf 1942 namen zij, in kleine groepen, deel aan elke belangrijke slag in Europa. Ze spraken Duits en kenden de geschiedenis en gebruiken van het land. In de VS, in Camp Ritchie, werden ze getraind in speciale ondervragingstechnieken. Ze verhoorden Duitse soldaten, en verkregen op die manier cruciale informatie. Na de oorlog bleek dat ruim zestig procent van de informatie die in Europa was verzameld van de Ritchie-boys afkomstig was. Ook behoorden zij tot de eerste soldaten die de concentratiekampen binnentrokken en zo leerden over de verschrikkingen waaraan hun achtergebleven vrienden en verwanten waren blootgesteld. Sommigen van hen werkten als vertaler tijdens de processen in Nurnberg. Bruce Henderson sprak met vele Ritchie-boys en deed uitgebreid archiefonderzoek. Hij vertelt over hun vlucht uit Duitsland, hun opofferingen tijdens de oorlog, hun zoektocht naar familieleden in de puinhopen van het kapotgeschoten Duitsland. De Ritchie-boys is een verhaal van epische omvang.geschiedenis
Sporen in de modder
Als in november 1918 de wapenstilstand ingaat, blijkt dat het buurtspoorwegennetwerk aan beide zijden van het front zeer sterk is uitgebreid. Hier en daar blijven nog stille getuigen van die bovenmenselijke transportinspanning voor het vervoer van troepen en van bepaalde bevoorradingsmiddelen die met de tram of buurtspoorwegen zijn aangevoerd. De tram speelt in de hoofden van de militairen vóór 1914 nauwelijks een rol. Bij de mobilisatie en vooral bij de aftocht naar de versterkte vesting Antwerpen wordt er zorg gedragen voor het verbinden van de verschillende netten en wordt er zo goed als mogelijk rollend materieel uit de handen van de invaller gehouden. Als het Belgische leger begin oktober 1914 terugplooit op Oostende en nadien de stelling achter de IJzer inneemt, speelt de tram een zeer belangrijke rol voor de afvoer van troepen die zich terugtrekken voor de Duitsers. Vrij snel rijpt in de hoofden van de militairen, zowel als de trammaatschappijen dat er werk aan de winkel is. 'Sporen in de modder' vertelt het verhaal van de tram in oorlogstijd. Van de spoorwegen is bekend dat ze tijdens de Eerste Wereldoorlog een belangrijke rol hebben gespeeld in de bevoorrading van het front. Veel minder bekend is dat ook een relatief bescheiden transportmiddel als de trams een groot deel van de bevoorrading en de troepentransport voor zijn rekening nam. Dat had niet alleen te maken met de aanwezigheid van een uitgebreid tramnetwerk in België. Door de aanhoudende bombardementen was het wegennet soms zo grondig verwoest dat terugvallen op trams en smalspoor de enige werkbare oplossing bleek. 'Sporen in de modder' vult een lacune in de kennis van de spoorweggeschiedenis en beperkt zich daarbij niet tot droge feiten en cijfers, maar brengt ook de lotgevallen van trambestuurders en hun passagiers onder de aandacht. Een onmisbaar werk voor iedereen die geïnteresseerd is in militaire geschiedenis.geschiedenis
Aalders
Berooid
Tijdens de Tweede Wereldoorlog werden de Nederlandse joden systematisch van al hun bezittingen beroofd. Na de oorlog was het de taak van de regering om zo veel mogelijk van die eigendommen te restitueren. Dit zogenaamde rechtsherstel werd al tijdens de oorlog door de regering in ballingschap voorbereid. 'Berooid' schetst de achtergronden, voorbereidingen en uitvoering van het rechtsherstel dat in 1945 begon en pas in 1971 zou eindigen. De auteur gaat diep in op de dubieuze rol van de effectenbeurs en de banken. Verder komt uitgebreid de restitutie van kunst ter spraken en de schandalen die daarmee gepaard gingen. Aalders analyseert het Nederlandse overheidsbeleid vlijmscherp. Berooid geeft openheid van zaken over de harde compensatieonderhandelingen van de joodse organisaties met de banken en de Amsterdamse effectenbeurs.geschiedenis
