De vele VOC ambtenaren die zich in de loop van de zeventiende en achttiende eeuw in Batavia vestigden, ontwikkelden een verfijnde wooncultuur waarin Oost en West samenkwamen. Exemplarisch hiervoor is het gebruiks- en gedachteniszilver dat een grote variëteit aan verschillende vormen en versieringsmotieven laat zien. Een aparte categorie vormen de gedachtenisborden met hun fraai gegraveerde teksten die het overlijden herdenken van burgers uit Batavia. Dankzij deze inscripties werden veel VOC dienaren aan de anonimiteit ontrukt.
Gerelateerde producten
geschiedenis
Wonen op de kaap en in Batavia 1602-1795
'Wonen op de Kaap en in Batavia 1602-1795' over de zeventiende- en achttiende-eeuwse wooncultuur op de Kaap en in Batavia gedenkt niet alleen het feit dat meer dan vierhonderd jaar geleden de Verenigde Oost-Indische Compagnie werd opgericht, maar ook dat meer dan 350 jaar terug Jan van Riebeeck vaste voet op de Kaap zette. Waanders240 blz
kunst
Herbert M. Cole
Maternity
Voorstellingen van moeders en kinderen zijn niet weg te denken uit de beeldende kunsten van het Afrikaanse continent, van de prehistorische rotskunst in Egypte en de Sahara tot de hedendaagse kunst van Zuid-Afrika. Afbeeldingen van het moederschap - gemaakt in materialen gaande van steen, ivoor en metaal tot kralen, hout en zelfs schilderijen - worden door iedereen gebruikt, van hoog tot laag, en versieren zowat elk soort voorwerp dat in de regio wordt voortgebracht. Na een bespreking van het moederschap als een tegelijk biologisch en cultureel verschijnsel, wordt de enkele voor de hand liggende begrippen als vruchtbaarheid, voortplanting en opvoeding behandeld. Daarna wordt de rol van het moederschap in het denken, de rituelen en het wereldbeeld, met als centrale ideeën gemeenschap, transformatie en regeneratie onderzocht. Al sinds mensenheugenis, en nog tot de dag van vandaag, zijn de aan het moederschap gewijde kunstvormen instrumenten in een moederschapspolitiek die nu eens de leiders steunt en dan weer in verandering en zelfs protest uitmondt. Deze vormen zijn ook alomtegenwoordig op altaren en schrijnen, op het kruispunt van deze wereld en het bovennatuurlijke. Voorstellingen van het moederschap uit alle tijden brengen diepe en betekenisvolle maar soms verborgen boodschappen over. 'Maternity' legt een grote klemtoon op vroegere, traditionele kunstvormen die hoofdzakelijk werden voortgebracht door en voor mannen in patriarchale sociaalpolitieke stelsels. Deze vertrouwde figuren idealiseerden en verheerlijkten het moederschap om de status quo in stand te houden: moeders werden op een voetstuk geplaatst, zowel letterlijk als figuurlijk. In recentere voorbeelden, vele gemaakt door vrouwen die ook moeder zijn, wordt het moederschap dan weer veel realistischer en subjectiever benaderd, deze veranderende denkpatronen worden in het laatste hoofdstuk onder de loep genomen. Dergelijke werken tonen vrouwen en kinderen bedreigd door armoede, ziekte, oorlog, huiselijk geweld en paternalisme, en ze verwerken zowel de vormen als de betekenissen uit de vroegere idealiserende conventies in een groter realisme en een vaak bijtende maatschappelijke en politieke kritiek. Mercatorfondsgeb - 384 blz
kunst
Tjibbe Hooghiemstra
De onschuld voorbij
Een letterlijk nieuw beeld van Mata Hari, dat haar voor het eerst en pas na meer dan honderd jaar toont in al haar schuldigheid, verleidelijkheid en waanzinnigheid. Drieëndertig nieuwe hedendaagse foto's van Mata Hari, gefotografeerd met behulp van een authentieke foto van haar uit 1905, uit de collectie van het Fries Museum te Leeuwarden. Gedurende de jaren 2015 en 2016 heeft beeldend kunstenaar Tjibbe Hooghiemstra (Tytsjerk, 1957) Mata Hari opnieuw gefotografeerd. Als model stond een, door haar zelf uitgegeven, postkaart uit 1905. In een verleidelijke pose is Mata Hari te zien. Met gebruik van de camera heeft Hooghiemstra een nieuwe serie beelden gemaakt die verschillende facetten van Mata Hari laten zien. Er zijn foto's die haar als een erotische danseres, een waanzinnige of een schuldige in oorlogstijd tonen. Deze schuldigheid is de reden voor de grote serie foto's geweest. Het is een manier om een kritische weergave van Mata Hari te tonen met behulp van haar destijds zelf uitgegeven flyer. De foto's willen een tegenhanger vormen van de nog altijd volhardende eenzijdige mythevorming rondom haar persoon. In 'De onschuld voorbij' wordt de originele foto uit 1905 als opmaat getoond, afgedekt met een dun lapje zwarte stof. Er naast staat het ooggetuige verslag, van Henry Wales uit 1917, van het neervallende lichaam tijdens haar executie. Opmerkelijk is de grote overeenkomst tussen de beschrijving van Wales en de houding op de oorspronkelijke foto uit 1905. 'De onschuld voorbij' bevat meer dan 30 foto's in zwart wit en kleur, afgewisseld met enkele zeer korte tekstbijdragen van biograaf Russel Warren Howe uit 1986 en een korte uitleg over het fotoproject. De foto's lopen uiteen van indringende zwart wit portretfoto's, veelkleurige abstracte sprookjesachtige beelden tot verleidelijke erotische foto's. Allen afkomstig uit de originele foto en heel direct zonder tussenkomst van bewerkingsprogramma's afgeprint. Bornmeerpap - 57 blz
geschiedenis
Roger Cremers
World War Two Today
Op uiteenlopende plaatsen in Europa, onafhankelijk van elkaar en los van officiële bijeenkomsten, zoeken burgers naar nieuwe manieren om de Tweede Wereldoorlog te herdenken. Nu steeds minder mensen de oorlog hebben meegemaakt, gaan mensen actief op zoek naar een eigen beleving daarvan. Fotograaf Roger Cremers verwonderde zich hierover toen hij voor het eerst Auschwitz bezocht. Het voormalige concentratiekamp leek wel een recreatiegebied. NRC Handelsblad plaatste de serie en Cremers won er een 1ste prijs mee bij World Press Photo 2009. Ook in het buitenland maakten de beelden veel los. Van Normandië tot aan de Krim, Cremers bezocht er historische plaatsen en besefte dat de scheidslijn tussen herdenken en recreëren aan het vervagen is. Hij fotografeerde meerdere evenementen waarbij gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog worden nagespeeld, in vol ornaat en op de historische plek. Diep in Rusland sprak hij met amateurarcheologen; twintigers die in hun vrije tijd naar overblijfselen van duizenden anonieme slachtoffers van de Slag om Stalingrad zoeken om hen alsnog een laatste rustplek te bezorgen. In 'World War Two Today' legt Cremers de tegenstellingen vast: mensen die tot op de dag van vandaag een onuitsprekelijk leed met zich meedragen, toeristenbussen op weg naar een volgende bezienswaardigheid en mensen die er genoegen in scheppen om de oorlog na te spelen. Lecturisgeb - 160 blz