Populaire wetenschap — Ramsj

Buiten adem

bwhontwerpers — Tue, 03 Sep 2024 06:50:39 +0000

Dit boek neemt je mee in de internationale inspanningen om het coronavirus te begrijpen en onder controle te krijgen. Je beleeft dit avontuur vanuit het perspectief van de wetenschappers. ?Buiten adem? van wetenschapsjournalist en veelgevraagd spreker David Quammen neemt je mee in de verwoede internationale inspanningen om sars-cov-2 te begrijpen en onder controle te krijgen. Het voert je mee op de meedogenloze reis het coronavirus achterna, dat waarschijnlijk een ‘eeuwig virus’ zal zijn, voorbestemd om onder de mensheid te circuleren en ons eindeloos te kwellen. Quammen legt uit dat epidemiologen deze pandemie zagen aankomen, maar dat hun waarschuwingen om politieke of economische redenen werden genegeerd en hij analyseert dat de precieze oorsprong van dit virus misschien nog jaren onbekend zal blijven.

The post Buiten adem appeared first on Ramsj.

DNA tot Z

bwhontwerpers — Tue, 03 Sep 2024 06:50:34 +0000

De nieuwste wetenschappelijke doorbraken met puntig commentaar van cabaretier Dolf Jansen. Van Nobelprijswinnaars tot neutrino-onderzoekers. Van zombiecel-professor tot zwarte gaten specialist. In ‘DNA tot Z’ komen zesentwintig wetenschappers aan het woord die tot de allerbesten in hun vakgebied behoren. Dat levert 26 interessante interviews van Jim Jansen op, gevolgd door 26 rake columns van zijn broer Dolf, met hier en daar een inzicht waar wetenschappers zich wellicht nog generaties lang over zullen verbazen.

The post DNA tot Z appeared first on Ramsj.

Honkvast

winkelbeheer — Tue, 12 Jul 2022 10:05:29 +0000

Steffie van den Oord zocht in ‘Honkvast’ vijftien plaatsgebonden ouderen op en vertelt hun verhaal. Ze leven achter afbladderende raamkozijnen of ouderwetse gordijnen, door de jaren heen zijn ze bijna vergroeid geraakt met het huis waar ze geboren en getogen zijn, of introuwden. Achter geheimzinnige gevels vonden ze de recepten en rituelen om door te gaan. De dood is dichtbij maar ze zijn springlevend, en wat er ook gebeurt: ze zullen nooit vertrekken. ‘Honkvast’ vertelt het verhaal over deze markante personen en plekken. Zoals over het huis bij het kerkhof, waar een vrouw woont die de levens van de doden kent, of de dienstwoning waar een 105-jarige agent wakker ligt. Hun woningen zijn bedreigde landschappen geworden, met interieurs uit een ver verleden. Als zij er ooit weggaan, gaat alles op de schop. Maar tot die tijd weigeren ze om ‘tussen die oude mensen in het bejaardenhuis’ te gaan zitten.

The post Honkvast appeared first on Ramsj.

Het eerste wonder

bwhontwerpers — Fri, 28 May 2021 08:08:27 +0000

‘Het eerste wonder’ van Katharina Vestre is populaire wetenschap op zijn best, over de wonderbaarlijke reis die we allemaal hebben afgelegd: van zaad- en eicel tot volwaardig mens. Hoeveel we als mensen ook onderling verschillen, één ding hebben we in elk geval met elkaar gemeen: allemaal bivakkeerden we voordat we ter wereld kwamen maandenlang in de buik van onze moeder. Je staat er niet elke dag bij stil, maar geen enkele periode in het leven is zo bepalend geweest voor wie je nu bent als die (gemiddeld) 280 dagen. En van geen enkele periode in je leven herinner je je ook zo weinig, of beter gezegd: helemaal niets. Met dit aanstekelijke, geestige en zeer informatieve boek brengt de jonge Noorse bioloog Katharina Vestre ons eens en voor altijd op de hoogte. Een boek over zwangerschap dat je pagina na pagina blijft verwonderen. Katharina Vestre (1992) is als biomedisch onderzoeker verbonden aan de universiteit van Oslo. Haar werk verschijnt in gerenommeerde (populair)wetenschappelijke bladen.

The post Het eerste wonder appeared first on Ramsj.

Erfgenamen van de aarde

bwhontwerpers — Tue, 27 Oct 2020 12:29:11 +0000

De mens brengt de natuur onherstelbare schade toe. Toch? Chris D. Thomas, ecoloog en milieudeskundige, meent dat dit niet het hele verhaal is en laat zien dat de natuur terugvecht. Onze aanwezigheid vergroot juist de biologische diversiteit in heel wat delen van de wereld en versnelt het ontstaan van nieuwe soorten. Als het leven kan herstellen van de asteroïde-inslag die de dinosauriërs uitroeide, waarom zou het dan niet bestand zijn tegen de effecten van de consumerende en producerende mens? Met het oog van een bioloog en de brede blik van een ecoloog laat Thomas ons de relatie mens-natuur opnieuw bezien. En hij herinnert ons eraan dat het verhaal van het leven vooral een verhaal over verandering is.

The post Erfgenamen van de aarde appeared first on Ramsj.

Mars

bwhontwerpers — Fri, 29 May 2020 06:38:55 +0000

Het is een onwerkelijke gedachte, maar volgens NASA is Mars een haalbare bestemming in de nabije toekomst. Door middel van indrukwekkende foto’s genomen vanuit de aarde, de ruimte en op Mars, gedetailleerde kaarten en illustraties en de visie van vooraanstaande wetenschappers gaat National Geographic fast forward door de toekomst. ‘Mars’ laat de wetenschap achter de missie zien en de uitdagingen die de dappere individuen die op Mars gaan landen voor hun kiezen gaan krijgen. ‘Mars. Onze toekomst op de rode planeet’ neemt je mee op een spectaculaire visuele reis naar een plek die miljoenen kilometers ver weg ligt, en decennia in de toekomst.

The post Mars appeared first on Ramsj.

Ontspoorde wetenschap

bwhontwerpers — Wed, 01 Apr 2020 13:35:16 +0000

De fraudezaak van psycholoog Diederik Stapel veroorzaakte recent grote onrust in de Nederlandse wetenschap. Was deze affaire het topje van de ijsberg? Onderzoeksjournalist Frank van Kolfschooten, die sinds de jaren negentig al vele onthullingen deed over fraude- en plagiaatzaken, ging op zoek naar nieuwe voorbeelden die tot nu toe buiten de publiciteit zijn gebleven. Hij ontdekte opnieuw spectaculaire zaken van wetenschappers die onderzoeksresultaten verzinnen/vervalsen of het werk van collega’s overschrijven. Hij tekende ook ervaringen op van Nederlandse slachtoffers van bedriegers in de internationale wetenschappelijke wereld. In ‘Ontspoorde wetenschap’, dat ook een overzicht biedt van de belangrijkste fraudegevallen uit de Nederlandse wetenschapsgeschiedenis, laat Van Kolfschooten zien dat universiteiten door ondeugdelijke procedures en gebrek aan expertise geregeld falen bij de afwikkeling van schandalen. Het resultaat is een zeer smakelijk en spannend geschreven boek.

The post Ontspoorde wetenschap appeared first on Ramsj.

Mismatch

bwhontwerpers — Wed, 01 Apr 2020 13:35:15 +0000

Onze hersenen zijn voor een belangrijk deel nog net zo geprogrammeerd als die van onze prehistorische voorouders. Toch ziet de moderne omgeving er heel anders uit. Het gevolg is mismatch. ‘Mismatch’ verklaart waarom er zoveel mensen rondlopen met rugklachten, hart- en vaatziekten, diabetes en overgewicht, depressies en burn-outs. Maar de invloed van mismatch reikt veel verder dan onze gezondheid. Ook in ons liefdesleven, opvoeding, politiek, werk, geloof en milieu komt het veelvuldig voor, zonder dat we ons ervan bewust zijn. In dit fascinerende populair-wetenschappelijke boek laten Ronald Giphart en Mark van Vugt zien hoe mismatch ons beïnvloedt en hoe we er in het dagelijks leven beter mee om kunnen gaan.

The post Mismatch appeared first on Ramsj.

Bacon

bwhontwerpers — Fri, 27 Oct 2017 12:53:25 +0000

‘Niet wat geweest is maar wat men nog kan doen, is van belang,’ schreef Francis Bacon (1561-1626). Hij vergeleek zijn filosofie met een avontuurlijke reis over een onontdekte oceaan. Bacon was de belangrijkste grondlegger van wat wij de ‘moderne wetenschap’ noemen. Het wetenschapsbeeld dat hij 400 jaar geleden voorstelde is een idealistisch erfgoed waarop we nog steeds als een waardevol instrument kunnen teruggrijpen.

The post Bacon appeared first on Ramsj.

Galois

bwhontwerpers — Fri, 27 Oct 2017 12:53:25 +0000

In 1832 stierf Évariste Galois in een duel. Hij was 20! De avond daarvoor schreef hij nog snel een samenvatting van zijn mathematisch werk. Op zijn vijftiende ontdekte hij de wiskunde, en daarmee zijn roeping. Maar zijn ideeën worden dan nog niet begrepen. Miskenning is zijn deel. Toch is Galois de geniale grondlegger van de groepentheorie, die veel gebieden van de zuivere wiskunde inspireert maar ook veel praktische toepassingen kent in technologie en sociale wetenschappen.

The post Galois appeared first on Ramsj.

Le Maître

bwhontwerpers — Fri, 27 Oct 2017 12:53:25 +0000

Georges Lemaître lanceerde in 1931 de originele gedachte dat ons heelal met een oerknal vanuit één punt begonnen is. Sinds 1927 had hij de door Hubble gemeten vluchtsnelheden van sterrenstelsels durven verklaren in termen van een expanderend heelal. Zijn ideeën vormden een doorbraak in de kosmologie, maar Lemaître heeft ook zijn sporen verdiend in de mechanica, de algebra en het wiskundeonderwijs, terwijl hij ook pionier was op computergebied.

The post Le Maître appeared first on Ramsj.

Boltzmann

bwhontwerpers — Fri, 27 Oct 2017 12:53:25 +0000

Ludwig Boltzmann (1844-1906) was zijn tijd ver vooruit. Hij beschreef de snelheidsverdelingen van de verschillende vrijheidsgraden van moleculaire beweging en leidde hieruit een statistische formule af voor entropie. Dat ging de meeste van zijn collega’s te ver. Toen bleek dat hij in de behoudende universitaire wereld niet zou doorbreken, maakte de toch al labiele genie een eind aan zijn leven. Hij liet zien dat een nieuwe theorie ook een publiek nodig heeft dat er onbevangen naar wil luisteren.

The post Boltzmann appeared first on Ramsj.

Poincaré

bwhontwerpers — Fri, 27 Oct 2017 12:53:24 +0000

Henri Poincaré (1854-1912) is minder bekend dan zijn neef Raymond die president van Frankrijk was. Henri was zo geniaal, veelzijdig en productief dat pas een eeuw na zijn dood de eerste biografen het aandurfden een overzicht van zijn werk te geven. Hij gaf een aanzet tot de chaostheorie, vond de algebraïsche topologie uit en formuleerde voor Einstein het wiskundig raamwerk van de relativiteitstheorie. Daarnaast mengde hij zich in het filosofisch debat over de natuurwetenschap in het algemeen.

The post Poincaré appeared first on Ramsj.

Champollion

bwhontwerpers — Fri, 27 Oct 2017 12:53:24 +0000

Jean-François Champollion ontcijfert in 1822 het hiërogliefenschrift met behulp van de steen van Rosetta. Champollions oudere broer Jacques-Joseph is historicus en archeoloog met een passie voor het oude Egypte. Jacques-Joseph krijgt in 1802 wel een kopie van de steen van Rosetta in handen, maar deze is van slechte kwaliteit. Pas in 1815 ontvangt Champollion een kopie waarmee hij een goede vergelijking van de teksten kan uitvoeren.

The post Champollion appeared first on Ramsj.

Von Braun

bwhontwerpers — Fri, 27 Oct 2017 12:53:24 +0000

Wernher von Braun ontwikkelde de beroemde V2-raket, een dodelijk wapen dat vooral in Engeland veel slachtoffers maakte. Hoewel hij voor de nazi’s werkte, werd Von Braun in 1942 gearresteerd door de Gestapo. De beschuldiging luidde dat hij meer geïnteresseerd was in ruimtereizen dan in het winnen van een oorlog. Toen de Russen Peenemunde innamen, vluchtte Von Braun naar het Westen. Met andere raketwetenschappers werkte hij in de VS aan kernraketten. Maar ruimtevaart bleef zijn grote liefde.

The post Von Braun appeared first on Ramsj.

Gauss

bwhontwerpers — Fri, 27 Oct 2017 12:53:23 +0000

De Duitse wiskundige en natuurkundige Carl Friedrich Gauss (1777-1855) is een van de grootste wiskundige genieën aller tijden. Volgens Gauss was de wiskunde de discipline die de natuurlijke basis is van alle andere toegepaste wetenschappen. Zijn wiskundige theorieën, zoals de Kleinstekwadratenmethode en de theorie van de Conforme afbeelding, worden nu nog steeds gebruikt in de toegepaste wetenschappen. Gauss was ook een briljante uitvinder.

The post Gauss appeared first on Ramsj.

Fermi

bwhontwerpers — Fri, 27 Oct 2017 12:53:23 +0000

Een geniaal fysicus in een duivels dilemma door WOII. In 1938 ontving hij de Nobelprijs voor natuurkunde, door zijn tijdgenoten werd hij als de ‘paus’ van de natuurkunde beschouwd. Hij was een geniaal theoretisch-fysicus én een buitengewoon experimentator – de laatste universele natuurkundige. In de chaos van WOII emigreerde hij naar de VS. Daar werkte hij mee aan de ontwikkeling van de eerste atoombom.

The post Fermi appeared first on Ramsj.

De Becquerel-Dynastie

bwhontwerpers — Fri, 27 Oct 2017 12:53:23 +0000

In 1903 kreeg Henri Becquerel in 1903 de eerste Nobelprijs voor de natuurkunde voor zijn onderzoek naar radioactiviteit. Hij accepteerde de prijs met enige aarzeling, want hij vond dat zijn vader en grootvader de prijs meer verdienden. Drie generaties Becquerel werkten samen in hetzelfde laboratorium en publiceerden gemeenschappelijke artikelen over fluorescentie. ‘De Becquerel-dynastie’ beschrijft hun eerste onderzoek naar lichtgevende materialen tot het laatste baanbrekende werk in de kwantummechanica van Jean, de zoon van Henri Becquerel.

The post De Becquerel-Dynastie appeared first on Ramsj.

Hugo de Vries

bwhontwerpers — Fri, 27 Oct 2017 12:53:22 +0000

Hugo de Vries (1848-1935) heeft een grote bijdrage geleverd aan het ontrafelen van de geheimen van de plantencel. Hij was een van de eerste die stelden dat alle levende cellen hetzelfde erfgoed bevatten. Hij ‘leende’ voor die theorie de hypothese van de pangenese van Charles Darwin, maar zette diens ‘kleine hypothese’ geheel naar eigen hand. De Vries had zich ten doel gesteld de ‘gaten’ in de evolutieleer van zijn grote idool Darwin te dichten. Hij wordt gezien als een van de grondleggers van de genetica.

The post Hugo de Vries appeared first on Ramsj.

De Sitter

bwhontwerpers — Fri, 27 Oct 2017 12:53:22 +0000

De Leidse sterrenkundige Willem de Sitter (1872-1934) berekende de gevolgen van Einsteins algemene relativiteitstheorie voor de astronomie. De Sitter voorspelde al dat verdere metingen van nevelsnelheden de juistheid van zijn model zouden aantonen. In zijn tijd genoot De Sitter het nodige aanzien. Zijn roem had hij mede te danken aan een nieuwe theorie voor de beweging van de vier galileïsche manen van Jupiter.

The post De Sitter appeared first on Ramsj.